Współczesny gramofon znacząco różni się od swoich poprzedników. Mimo wielu zmian i ulepszeń na przestrzeni ponad wieku zasada działania gramofonu pozostaje niezmienna. Przeczytaj w naszym artykule o tym, jak działa gramofon i jak wygląda budowa gramofonu na korbę i gramofonu elektrycznego.

 

 

SPIS TREŚCI

 

1. Kto wynalazł gramofon?

2. Jak działa gramofon?

3. Budowa gramofonu mechanicznego

4. Budowa gramofonu elektrycznego

 

 

 

 

Kto wynalazł gramofon?

Zacznijmy od tego, jak w ogóle powstał gramofon. Za wynalazcę uważa się Emila Berlinera, który stworzył  prototyp gramofonu mechanicznego w 1887 roku. Nie byłoby to możliwe bez wcześniejszego odkrycia Edisona — wynalezienia fonografu. 

Wraz z rozwojem fonografii gramofon ulepszano, zmieniały się także nośniki. Pierwszą muzykę nagrywano na cylindry do fonografu. W momencie gdy pojawił się gramofon, powstały płyty szelakowe. Pierwsze płyty Berlinera w rozmiarze 7'' obecnie są unikatami na skalę światową. 

 

 

 

Jak działa gramofon?

Zasada działania gramofonu jest prosta. Na każdej płycie znajdują się wyżłobione rowki zawierające informację o dźwięku. W momencie gdy igła przesuwa się wzdłuż rowków i wytwarza drgania spowodowane obracającą się płytą. W gramofonach mechanicznych te drgania są przekazywane bezpośrednio do membrany, a później tuby (może znajdować się na zewnątrz lub też wewnątrz skrzyni — w przypadku gramofonów biurkowych). Dzięki niej dźwięk znacznie się wzmacnia i staje się głośniejszy. 

W gramofonach mechanicznych na korbę, aby zwiększyć głośność nagrania, otwiera się drzwiczki lub stosuje się grubsze igły, których drgania są intensywniejsze. Aby wprawić talerz w ruch, konieczne jest nakręcenie sprężyny znajdującej się w środku za pomocą korby.

Czy mechanizm działania w gramofonach elektrycznych wygląda tak samo? Zasada działania gramofonu elektrycznego jest identyczna jak w przypadku starszych modeli. Różnica polega na przetwarzaniu i wzmacnianiu sygnału za pomocą rozwiązań elektrycznych i elektronicznych. Zasilanie prądem sprawia, że talerza nie trzeba już wprawiać w ruch za pomocą korby.

 

 

 

Budowa gramofonu mechanicznego

Jednym z głównych elementów gramofonu jest talerz, na którym umieszcza się płytę. Membrana z igłą przytwierdzona jest do ramienia, którym można swobodnie poruszać. Żeby odsłuchać płyty szelakowej, ramię ustawia się przy brzegu płyty. Drgania igły przenoszone są dalej przez kolanko aż do tuby gramofonu. W przypadku gramofonów mechanicznych biurkowych te elementy znajdują się w środku skrzyni — na zewnątrz widać jedynie membranę, talerz i fragment ramienia.

Aby gramofon mechaniczny działał niezbędna jest korba. Można ją wyjmować i wkładać w otwór znajdujący się z boku skrzyni gramofonu. Za pomocą korby nakręca się sprężynę znajdującą się w środku. Przy tej czynności trzeba odpowiednio dostosować siłę — sprężyna powinna być dobrze nakręcona, ale trzeba uważać, aby nie przesadzić, ponieważ wtedy sprężyna może pęknąć.

 

 

 

Budowa gramofonu elektrycznego

Gramofon elektryczny różni się budową od gramofonu mechanicznego. Ramię wygląda już zupełnie inaczej. Igła znajduje się we wkładce gramofonowej, której celem jest utrzymanie i amortyzacja igły. Wkładka gramofonowa pełni także ważną rolę w odczytywaniu drgań igły. Można natrafić na różne rodzaje — najczęściej stosuje się wkładki elektromagnetyczne, kiedyś instalowano głównie piezoelektryczne.

W podstawie gramofonu znajduje się mechanizm odpowiadający za działanie adaptera. Najczęściej występuje napęd paskowy — wraz ze zużyciem gumowego paska konieczna jest wymiana. Popularny jest także napęd bezpośredni — silnik sterowany elektronicznie.

 

 

Budowa gramofonu ciągle ewoluuje, poszukuje się coraz to nowszych i lepszych rozwiązań. Mimo zmian w mechanizmie podstawowa zasada działania gramofonu pozostaje niezmienna od ponad wieku.

 [product cat id="65" slider="true" autoScrolling="false"]